Rất có thể tôi là người Việt duy nhất ở hải ngoại, luôn luôn vắt óc vì câu hỏi: Tự do tôn giáo là gì? Đó có phải là một hành động vi phạm nhân quyền? mỗi khi xách cặp đến công sở. Những người chưa biết tôi, sẽ cho đó là một suy đoán quá phóng đại.
Tự do tôn giáo là gì? Bài 1
Hồ Ngọc Thắng từ CHLB Đức
Rất
có thể tôi là người Việt duy nhất ở hải ngoại, luôn luôn vắt óc vì câu
hỏi: Tự do tôn giáo là gì? Đó có phải là một hành động vi phạm nhân
quyền? mỗi khi xách cặp đến công sở. Những người chưa biết tôi, sẽ cho
đó là một suy đoán quá phóng đại. Nhưng sự suy đoán đó có cơ sở, bởi vì
đó là lĩnh vực công tác của tôi từ hơn hai thập kỷ qua trong một Cơ quan
Liên bang trực thuộc Bộ nội vụ Công hòa Liên bang Đức. Là một quan chức
chính phủ và là người gốc châu Á duy nhất trong cương vị này tại CHLB
Đức, tôi được giao một nhiệm vụ quan trọng như các đồng nghiệp Đức
khác: Tiến hành phỏng vấn, điều tra, xem xét và tự quyết định cho phép
người nước ngoài lưu vong vì lý do chính trị hay tôn giáo tại CHLB Đức.
Một phần công việc của tôi là đại diện cho cơ quan trọng các thủ tục
tranh cãi trước tòa án hành chính, khi người nước ngoài không đồng ý với
quyết định của Cơ quan Liên bang. Vì vậy hàng ngày tôi đọc và nghiên
cứu một lượng lớn các bản tin thời sự của các hãng thông tấn, các phóng
sự của các tạp chí, các điện tín của các Đại sứ quán Đức ở nhiều quốc
gia gửi vể cho bộ ngoại giao, các giám định của các viện nghiên cứu, lời
kể trực tiếp của những người xin lưu vong chính trị…v…v… Trong khuôn
khổ bài viết này và các bài tiếp theo, tôi trình bày quan điểm của cá
nhân tôi và trên cương vị là một kiều bào ở hải ngoại.
Cộng
hòa Liên Bang Đức là một trong những quốc gia bị ảnh ảnh hưởng trực
tiếp lớn nhất của các cuộc khủng hoảng chính trị, nhân đạo, xung đột vì
lý do tôn giáo hoặc lãnh thổ trên toàn cầu. Một khoản tiền hàng tỷ Euro
cho mỗi năm và hàng vạn quan chức từ trung ương đến địa phương đã và
đang được huy động để giải quyết hậu quả trước mẳt và lâu dài của các
xung đột đó của thế giới. Nhưng, CHLB Đức cũng thu được nhiều thắng lợi
trong việc thực thi đường lối đối ngoại
và đối nội. Trong khi một số nước cố tình thể hiện mình là bạn và rất
trung thành với Hoa Kỳ, thì CHLB Đức kiên quyết thực hiện đường lối ôn
hòa trên tinh thần độc
lập, tự chủ. Nếu ai theo dõi thái độ bỏ phiếu của CHLB Đức tại LHQ và
vai trò của CHLB Đức trong cuôc chiến tại Syrien, Libyen, Irak và
Serbien sẽ nhận thấy điều này. Tại một vài nước láng giềng của Đức,
trong mấy năm qua đã xảy ra các bạo loạn chống cảnh sát, đốt phá xe cộ
do những người nhập cư gây ra. Nhưng điều đó đã không xảy ra tại CHLB
Đức. Một trong những nguyên nhân thắng lợi đó là sự theo dõi sát sao
tình hình tại các điểm nóng, phân tích chính xác các nguồn tin để đưa ra
những biện pháp ứng xử kịp thời.
Tôi
có đủ thời gian và cơ hội để biết rõ, ban lãnh đạo của Cơ quan Liên
Bang nơi tôi làm việc liên tục hơn hai thập kỷ qua đã không ân hận một
chút nào vì đã tuyển chọn tôi, một người đã tốt nghiệp đại học luật tại
một trường đại tổng hợp lâu đời và nổi tiếng của nước Đức, rất am hiểu
văn hóa phương Đông, phương Tây, sử dụng đều thành thạo tiếng Đức và
tiếng Việt. Vì vậy tôi giám quả quyết, bài viết của tôi không phải là
một bài viết của một “ếch ngồi dưới giếng”. Để trả lời câu hỏi trên tôi
xin kể một câu chuyện đã xảy ra cách đây không lâu: Tất cả các phiên
dịch viên làm việc trong cơ quan chúng tôi đều làm việc trên cơ sở hợp
đồng, được gọi khi có nhu cầu, thù lao trả theo giờ. Nếu một phiên dịch
lần đầu làm việc với tôi, tôi sẽ hỏi qua lý lịch người đó và tôi đều kể
là đã sinh ra tại Việt Nam và nhận bằng tú tài ở miền Bắc Việt Nam. Một
hôm, một phiên dịch, công dân của một nước châu Á, ở quê anh ta đạo hồi
là quốc đạo, đến gặp tôi. Để bắt chuyện, anh ta hỏi tôi theo đạo nào.
Tôi trả lời, ba mẹ tôi không theo một đạo nào, tôi cũng thế. Anh ta liền
hỏi tôi: Thế thì về mặt tâm linh ông sống thế nào. Tôi nói: Ông cha tôi
từ bao đời nay thờ cúng ông bà tổ tiên. Anh ta hỏi tiếp: Thế gia đình
ông tin ai? Tôi đã giải thích thế này: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã
được khai sinh qua bản tuyên ngôn đọc lập của Hồ Chí Minh vào ngày
02.09.1945. Từ ngày đó cả họ hàng tôi chỉ tin vào chủ tịch Hồ Chí Minh
và Đảng Cộng sản Việt Nam. Anh ta liền nói: Hóa ra ông là một người vô
thần. Với nhiều người theo đạo hồi thì cụm từ “Người vô thần” là một lời
nguyền rủa. Ở một số nước theo đạo hồi, tình trạng “vô thần” của một cá
nhân là một trọng tội, có thể bị trừng phạt nặng tới mức tử hình. Tôi
đã giải thích cho anh ta nghe: Đại gia đình tôi sống hàng trăm năm nay
trong tình trạng vô thần. Chúng tôi không theo một tôn giáo nào, không
phải vì chúng tôi chị cấm đoán hay cản trở tham gia tôn giáo. Đó là
truyền thống gia đình và cũng là một sự lựa chọn hoàn toàn tự do và tự
giác của chúng tôi.
Bảo
vệ tự do tôn giáo, trước tiên là phải bảo vệ sự tự do tham gia hay
không tham gia một tôn giáo nào. Sự tự do lựa chọn đó phải bảo vệ bằng
văn bản pháp luật và sự thực thi quy định đó trong cuộc sống hàng ngày.
Theo kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Viêt Nam năm 2009 thì
81,69 % dân số Việt Nam không tôn giáo. Một sự thực không thể chối cãi
đó là đại đa số người dân Việt Nam tự nguyện không tôn giáo. Quyền tự
do tôn giáo này là một trong những nhân quyền quan trọng nhất trong
một quốc gia, trong một cộng đồng dân tộc. Nếu xét về phương diện này
thì không thể kết luận là quyền “tự do tôn giáo ở Việt Nam có vấn đề”.
Có thể vì những động cơ khác nhau hay cách nhìn nhận khác nhau mà có
nước, tổ chức và cá nhân trong thời gian gần đây đưa ra sự quả quyết
này. Trong phần lớn các lập luận để phê bình nhà nước Việt Nam về tự do
tôn giáo họ đã mập mờ trong việc phân biệt tự do tham gia tôn giáo và tự
do cho những người tham gia một tôn giáo. Khi xem xét sự tự do cho
những người tham gia một tôn giáo ở Việt Nam, thì những người phê bình
cũng rất mập mờ trong việc xem xét.
Các
cơ quan nhà nước và các tòa án hành chính Đức, khi xem xét việc vi phạm
tự do tôn giáo nói riêng và vi phạm nhân quyền nói chung thì họ trước
hết đưa ra câu hỏi: Có thực sự vi phạm không? Câu hỏi tiếp theo phải là:
Vi phạm có hệ thống hay vi phạm riêng lẽ? Sau khi đã có kết luận là
không có sự vi phạm một cách có hệ thống, thì họ sẽ đi sâu nghiên cứu vi
phạm riêng lẽ đó. Câu hỏi đầu tiên là: Sự vi phạm là hành động tự quyết
của một quan chức hay anh ta thực thi một mệnh lệnh của một cơ quan hay
một tổ chức.Trong thời gian vừa qua họ phê phán Việt Nam chủ yếu vì
một số vụ án. Những bị can, bị cáo trong các vụ án đó lại là thành viên
của một tổ chức tôn giáo. Theo quan điểm của công an, viện kiểm sát và
tòa án thì những người bị truy tố là vì họ vi phạm một điều trong bộ
luật hình sự, chứ không phải vì họ là thành viên một tổ chức tôn giáo.
Những bị cáo thì đưa ra lời bào chữa là thủ tục xét xử chỉ vì mục đích
trừng trị chính trị. Các quốc gia, tổ chức , cá nhân khi phê bình Việt
Nam chủ yếu là dựa vào các lập luận của bị cáo.
Trong
bài tiếp theo tôi sẽ đưa ra những suy nghĩ của tôi về tự do tôn gíáo
cho những người tham gia một tôn giáo ở một số quốc gia trong đó có Việt
Nam.
source: http://kbchn.net/tin-tuc/tu-do-ton-giao-la-gi-bai-1.aspx#.Um54NxCYvak
