Lịch sử của cây thông Noel bắt nguồn từ việc sử dụng cây xanh quanh năm mang tính biểu tượng ở Ai Cập và La Mã cổ đại và tiếp tục với truyền thống cây thông dưới ánh nến của Đức lần đầu tiên được mang đến Mỹ vào thập niên 1800. Khám phá lịch sử của cây thông Noel, từ lễ kỷ niệm ngày đông chí sớm nhất đến thói quen trang trí của Nữ hoàng Victoria và việc thắp sáng cây thông ở Trung tâm Rockefeller ở Thành phố New York hàng năm.
VIỆC TRANG TRÍ CÂY THÔNG BẮT ĐẦU NHƯ THẾ NÀO?
Rất lâu trước khi Kito giáo ra đời, cây cỏ thực vật xanh tươi quanh năm có ý nghĩa đặc biệt đối với con người vào mùa đông. Giống như người ngày nay trang trí nhà cửa trong mùa lễ hội bằng cây thông, vân sam và linh sam, người cổ đại treo những cành cây xanh quanh năm trên cửa ra vào và cửa sổ của họ. Ở nhiều quốc gia, người ta tin rằng cây xanh quanh năm sẽ xua đuổi phù thủy, ma quỷ và bệnh tật.
Ở Bắc bán cầu, ngày ngắn nhất và đêm dài nhất trong năm rơi vào ngày 21 hoặc 22 tháng 12 và được gọi là ngày đông chí. Nhiều người cổ đại tin rằng mặt trời là một vị thần và mùa đông đến hàng năm là do thần mặt trời trở nên ốm yếu. Họ ăn mừng ngày đông chí vì điều đó có nghĩa là cuối cùng thì thần mặt trời cũng sẽ bắt đầu khỏe lại. Những cành cây xanh quanh năm nhắc nhở họ về tất cả những cây xanh sẽ mọc lại khi thần mặt trời mạnh mẽ và mùa hè sẽ trở lại.
Người Ai Cập cổ đại tôn thờ một vị thần tên là Ra, người có đầu chim ưng và đội trên vương miện mặt trời như một chiếc đĩa rực lửa. Vào ngày đông chí, khi Ra bắt đầu khỏi bệnh, người Ai Cập đã lấp đầy ngôi nhà của họ bằng những cây cọ xanh, tượng trưng cho sự chiến thắng của sự sống trước cái chết đối với họ.
Những người La Mã thời kỳ đầu đánh dấu ngày đông chí bằng một lễ hội gọi là Saturnalia để vinh danh thần Saturn, vị thần nông nghiệp. Người La Mã biết rằng ngày đông chí có nghĩa là chẳng bao lâu nữa, các trang trại và vườn cây ăn trái sẽ xanh tươi và trĩu quả. Để đánh dấu dịp này, họ trang trí nhà cửa và đền thờ của mình bằng những cành cây xanh quanh năm.
Ở Bắc Âu, các thầy tu Druids thần bí, các linh mục của người Celt cổ đại, cũng trang trí các ngôi đền của họ bằng những cành cây xanh quanh năm như một biểu tượng của cuộc sống vĩnh cửu. Những người Viking hung dữ ở Scandinavia nghĩ rằng cây xanh quanh năm là loại cây đặc biệt của thần mặt trời Balder.
CÂY THÔNG NOEL TỪ ĐỨC
Đức được cho là đã bắt đầu truyền thống trang trí cây thông Noel như chúng ta biết vào thế kỷ 16 khi những người theo Kito giáo sùng đạo mang những cây thông được trang trí vào nhà của họ. Một số xây kim tự tháp Giáng sinh bằng gỗ và trang trí chúng bằng cây xanh quanh năm và nến nếu gỗ khan hiếm. Người ta tin rằng Martin Luther, nhà cải cách Tin lành thế kỷ 16, là người đầu tiên thắp những ngọn nến thắp sáng lên một cái cây. Khi đi bộ về nhà vào một buổi tối mùa đông, đang soạn một bài giảng, ông ấy kinh ngạc trước vẻ rực rỡ của những vì sao lấp lánh giữa những cây xanh quanh năm. Để lấy lại khung cảnh cho gia đình mình, ông đã dựng một cái cây trong phòng chính và cắm những ngọn nến thắp sáng vào cành cây.
AI ĐÃ MANG CÂY THÔNG NOEL ĐẾN MỸ?
Hầu hết người Mỹ thế kỷ 19 thấy cây thông Noel là một điều kỳ quặc. Kỷ lục đầu tiên về việc một cây được trưng bày là vào thập niên 1830 bởi những người Đức định cư ở Pennsylvania, mặc dù cây cối đã là một truyền thống trong nhiều ngôi nhà của người Đức trước đó rất nhiều. Các khu định cư của người Đức ở Pennsylvania đã có cây cộng đồng ngay từ năm 1747. Tuy nhiên, vào cuối thập niên 1840, cây thông Noel được coi là biểu tượng của người ngoại giáo và không được hầu hết người Mỹ chấp nhận.
Không có gì đáng ngạc nhiên, giống như nhiều phong tục lễ hội Giáng sinh khác, cây thông được chấp nhận ở Mỹ quá muộn. Đối với những người Thanh giáo ở New England, Giáng sinh là thiêng liêng. Thống đốc thứ hai của những người hành hương, William Bradford, đã viết rằng ông đã cố gắng hết sức để dập tắt "sự chế giễu ngoại giáo" đối với việc tuân thủ, trừng phạt bất kỳ hành vi phù phiếm nào. Oliver Cromwell, người có ảnh hưởng, đã rao giảng chống lại “các truyền thống ngoại đạo” về những bài hát mừng Giáng sinh, trang trí cây thông và bất kỳ biểu hiện vui mừng nào làm ô uế “sự kiện thiêng liêng đó”.
Năm 1659, cơ quan lập pháp của Massachusetts đã ban hành luật quy định bất kỳ việc kỷ niệm nào vào ngày 25 tháng 12 (không phải là buổi lễ của nhà thờ) là một tội hình sự; người ta bị phạt vì treo đồ trang trí. Sự trang trọng nghiêm khắc đó tiếp tục cho đến thế kỷ 19, khi dòng người nhập cư Đức và Ái Nhĩ Lan làm suy yếu di sản Thanh giáo.
CÂY THÔNG NOEL CỦA NỮ HOÀNG ANH.
Năm 1846, hoàng gia nổi tiếng, Nữ hoàng Victoria và Hoàng tử Đức của bà, Albert, được phác họa trên tờ Tin tức Luân Đôn có minh họa khi đứng cùng các con quanh cây thông Noel. Không giống như hoàng gia trước đây, Victoria rất nổi tiếng với thần dân của mình, và những gì diễn ra tại triều đình ngay lập tức trở thành mốt—không chỉ ở Anh mà còn với Hiệp hội Bờ Đông Hoa Kỳ có ý thức về thời trang. Cây thông Noel đã đến.
Vào những năm 1890, đồ trang trí Giáng sinh đã đến từ Đức và sự phổ biến của cây thông Noel đang gia tăng trên khắp Hoa Kỳ.
